Αξονική Στεφανιογραφία

Η στεφανιαία νόσος είναι ένα από τα συνηθέστερα αίτια νοσηρότητας και θανάτου στις σύγχρονες, δυτικές κοινωνίες και αποτελεί απόρροια της ανάπτυξης αθηρωματικών πλακών στα τοιχώματα των στεφανιαίων αγγείων.Πλέον για την έγκαιρη και ακριβέστερη διάγνωσή της υπάρχει ένα ακόμα πολύτιμο διαγνωστικό μέσο στη «φαρέτρα» των ιατρών, η αξονική στεφανιογραφία, που κερδίζει διαρκώς έδαφος. Η αξονική στεφανιογραφία είναι μία ανώδυνη, μη επεμβατική διαγνωστική εξέταση για την απεικόνιση των στεφανιαίων αγγείων. Είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται παγκοσμίως σε ευρεία κλίμακα εδώ και μια δεκαετία περίπου για τον έλεγχο κυρίως προσυμπτωματικών ασθενών. Από την αξονική στεφανιογραφία μπορούν να επωφεληθούν οι ασυμπτωματικοί ασθενείς με αυξημένους παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο, με αμφίβολα αποτελέσματα από τον υπόλοιπο καρδιολογικό έλεγχο ή επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό, καθώς και σε περίπτωση υποψίας ανωμαλιών στεφανιαίων αρτηριών. Επίσης, η εξέταση είναι χρήσιμη στο προεγχειρητικό έλεγχο (μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις, TAVI κτλ).

Πώς γίνεται η εξέταση;

Μετά τη λεπτομερή ενημέρωση του ασθενούς και την ειδική προετοιμασία του, η εξέταση γίνεται σε σύγχρονο αξονικό τομογράφο πριν και μετά την bolus ενδοφλέβια χορήγηση ιωδιούχου σκιαστικού μέσου. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, μία πηγή ακτινών Χ θα περιστρέφεται γύρω από το σώμα του ασθενούς, λαμβάνοντας πολλαπλές εγκάρσιες εικόνες του καρδιαγγειακού σχηματισμού. Εν συνεχεία, με τη βοήθεια εξελιγμένων προγραμμάτων (Software) θα απεικονιστούν τα στεφανιαία αγγεία και θα δημιουργηθούν τρισδιάστατες εικόνες, οι οποίες είναι απαραίτητες για καλύτερη εκτίμηση της ανατομίας. Η κάθε σάρωση του καρδιαγγειακού σχηματισμού που γίνεται στον αξονικό τομογράφο διαρκεί ελάχιστα δευτερόλεπτα. Η όλη διαδικασία συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης, της προετοιμασίας και της ενημέρωσης του ασθενούς δεν διαρκεί πάνω από 30 λεπτά.

Τα πλεονεκτήματα της αξονικής στεφανιογραφίας

Ποια είναι όμως τα πλεονεκτήματα της αξονικής στεφανιογραφίας, που την κάνουν να εφαρμόζεται όλο και συχνότερα;

Η αξονική στεφανιογραφία είναι μια μη επεμβατική μέθοδος, επομένως δεν εκθέτει τον εξεταζόμενο στους δυνητικούς κινδύνους της κλασικής στεφανιογραφίας, που αν και πολύ περιορισμένοι, είναι υπαρκτοί.

Η διάρκειά της δεν ξεπερνά τα 15 λεπτά.

Έχει υψηλή αρνητική προγνωστική αξία, η οποία μπορεί να φτάσει κατά περιπτώσεις έως και το 100%. Έτσι, αποφεύγονται επεμβατικές πράξεις, που θα έβαζαν σε ταλαιπωρία τον εξεταζόμενο.

Μπορεί να εντοπίσει πρώιμες αλλοιώσεις.

Μελετά και το τοίχωμα των στεφανιαίων αγγείων, πέραν του αυλού, ενώ μπορεί να παράσχει πληροφορίες και για τις υπόλοιπες καρδιακές δομές, όπως είναι το μυοκάρδιο, οι καρδιακές κοιλότητες και οι καρδιακές βαλβίδες.

Εξετάζει και τις υπόλοιπες ανατομικές δομές του θώρακα, πέραν των καρδιακών, όπως το περικάρδιο, την αορτή και τους πνεύμονες, αναδεικνύοντας παθολογικά ευρήματα, που θα χρειαστούν ενδεχομένως πιο εξειδικευμένη απεικόνιση.

Η αξονική στεφανιογραφία είναι επίσης χρήσιμη για τον έλεγχο των στεφανιαίων αγγείων πριν από μια καρδιοχειρουργική επέμβαση, αλλά και για τον έλεγχο ρουτίνας για τη βατότητα stents και μοσχεύματων σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε αορτοστεφανιαία παράκαμψη.

Η ακτινοβολία που δέχεται ο εξεταζόμενος μέσω της αξονικής στεφανιογραφίας είναι πολύ περιορισμένη χάρη στους σύγχρονους αξονικούς τομογράφους.

Για ποιους ενδείκνυται

Η αξονική στεφανιογραφία είναι ιδανική για ασυμπτωματικούς ασθενείς που αντιμετωπίζουν όμως παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση στεφανιαίας νόσου, όπως είναι το κάπνισμα, η υψηλή χοληστερίνη, η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης, αλλά και για ασθενείς χαμηλού ή μέσου κινδύνου.

Την ίδια ώρα αντενδείκνυται για εγκύους, παχύσαρκα άτομα, αλλά και για ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή.

Επίσης, σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν σοβαρά ευρήματα από τον κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο, επιλέγεται η κλασική στεφανιογραφία, στο πλαίσιο της οποίας πιθανότατα θα διενεργηθεί και αγγειοπλαστική ή τοποθέτηση stent, κάτι που δεν μπορεί να γίνει σε μια μη επεμβατική διαδικασία.